Ψυχοθεραπεία VR

Τι είναι η ψυχοθεραπεία μέσω εικονικής πραγματικότητας;

Στην ψυχοθεραπεία μέσω εικονικής πραγματικότητας (Virtual Reality Exposure Therapy) με τη χρήση κατάλληλου τεχνολογικού εξοπλισμού (ηλεκτρονικό υπολογιστή/γυαλιά εικονικής πραγματικότητας) κι ενός τρισδιάστατου περιβάλλοντος ειδικά διαμορφωμένου για τις ανάγκες της θεραπείας, ο θεραπευόμενος έρχεται σε επαφή με τα φοβικά του ερεθίσματα. Το τρισδιάστατο αυτό περιβάλλον περιλαμβάνει πληθώρα σεναρίων, έχοντας επιπρόσθετα τη δυνατότητα προσαρμογής τους με σκοπό την εξατομίκευση της παρέμβασης με βάση τις ανάγκες του θεραπευόμενου. Με τη σταδιακή έκθεση του ατόμου στα ερεθίσματα που βιώνει έντονη δυσφορία, γίνεται εφικτό να ξεπεράσει τις φοβίες του μέσα στο ελεγχόμενο πλαίσιο του γραφείου.

Η ψυχοθεραπεία μέσω εικονικής πραγματικότητας δεν αποτελεί ξεχωριστό είδος θεραπείας, αλλά πρόκειται για ένα επιπρόσθετο εργαλείο στα πλαίσια της Γνωστικής Συμπεριφορικής Ψυχοθεραπείας.

Είναι αποτελεσματική η ψυχοθεραπεία μέσω εικονικής πραγματικότητητας;

Η χρήση της εικονικής πραγματικότητας στην ψυχοθεραπεία άρχισε να μελετάται από τα μέσα της δεκαετίας του ’90. Πλέον υπάρχει πλήθος επιστημονικών δεδομένων που τεκμηριώνει και ενισχύει την εφαρμογή της, αφού η αποτελεσματικότητά της έχει ερευνηθεί σε ένα ευρύ φάσμα διαταραχών:

• Στις ειδικές φοβίες, για παράδειγμα στη φοβία του αεροπλάνου, διαπιστώθηκε ότι τα αποτελέσματα της ψυχοθεραπείας μέσω εικονικής πραγματικότητας ήταν ανάλογα με αυτά της κλασικής θεραπείας και είχαν διάρκεια στο χρόνο
• Αποτελεσματική φάνηκε η παρέμβαση μέσω εικονικής πραγματικότητας και σε άτομα με κοινωνική φοβία, διαταραχή πανικού και αγοραφοβία
• Μία από τις βασικές εφαρμογές της ψυχοθεραπείας μέσω εικονικής πραγματικότητας είναι στη διαταραχή μετατραυματικού στρες. Συχνά η αναπαραγωγή των τραυματικών γεγονότων δεν είναι εφικτή, οπότε η εικονική πραγματικότητα αποτελεί ένα εξαιρετικά χρήσιμο εργαλείο. Και σε αυτές τις περιπτώσεις, η παρέμβαση φάνηκε να είναι το ίδιο αποτελεσματική όπως άλλες δοκιμασμένες μέθοδοι, ενώ τα αποτελέσματά της διήρκεσαν στο χρόνο

Συμπερασματικά, τα αποτελέσματα της ψυχοθεραπευτικής παρέμβασης με χρήση εικονικής πραγματικότητας:

• είναι ανάλογα με αυτά της κλασικής θεραπείας
• μεταφέρονται και στην πραγματική ζωή του ατόμου
• έχουν διάρκεια στο χρόνο

Ποια είναι τα οφέλη της ψυχοθεραπείας μέσω εικονικής πραγματικότητας;

Η δημιουργία εικονικών τρισδιάστατων περιβαλλόντων και η χρήση τους στην ψυχοθεραπεία δίνει αρκετά πλεονεκτήματα:

• Παρέχει τη δυνατότητα στο θεραπευόμενο να έρθει σε επαφή με συνθήκες όπου στην πραγματική ζωή δεν είναι εύκολο να αναπαραχθούν
• Δίνει την ευκαιρία να πραγματοποιηθεί σταδιακή έκθεση του θεραπευόμενου στα φοβικά ερεθίσματα, παραμένοντας στο ελεγχόμενο περιβάλλον του γραφείου
• Βελτιώνει την αποτελεσματικότητα της θεραπείας
• Αυξάνει τη δέσμευση του θεραπευόμενου στη θεραπεία
• Συνεισφέρει στη διατήρηση των αποτελεσμάτων της θεραπείας

Σε ποια προβλήματα χρησιμοποιείται η ψυχοθεραπεία μέσω εικονικής πραγματικότητας;

Η θεραπεία μέσω εικονικής πραγματικότητας εφαρμόζεται σε καταστάσεις όπου το άτομο αντιμετωπίζει έντονα συμπτώματα φόβου/άγχους/ντροπής, όπως: διαταραχή πανικού, αγοραφοβία, κλειστοφοβία, υψοφοβία, κοινωνική φοβία, φοβία δημόσιας ομιλίας, φοβία αεροπλάνων, φοβία οδήγησης, φοβία ζώων, φοβία νερού, φοβία για τις βελόνες, φοβίες μόλυνσης, φοβίες σχετικές με νοσοκομεία/ιατρούς κ.ά.

Για το σκοπό αυτό η πλατφόρμα προσομοίωσης δίνει τη δυνατότητα χρήσης και τροποποίησης διαφορετικών σεναρίων, ανάλογα με τις ανάγκες της θεραπείας.